Tag Archive : sochtheangeolaíocht

Gníomhaíocht sa Ghaeltacht

 

Dea-Scéal do thodhchaí na Gaeltachta mar phobal beo bíoga bríomhar a bhí san ollchruinniú a d’eagraigh ár gcomrádaithe Teacht Aniar sna Forbacha ón Aoine go dtí an Satharn. Tháinig coistí pleanála teanga ó cheantair Ghaeltachta ar fud na tíre le chéile le cinntí a ghlacadh faoina bhfuil i ndán don ghluaiseacht ar son todhchaí na Gaeltachta.

Bhí toscaireacht láidir ag Misneach i láthair ann. Bhí toradh maith ar an obair agus tá na coistí pleanála ag tógáil céimeanna móra chun cinn. Tá an-mhisneach againn go mbeidh rath agus bláth ar an iarracht seo agus go dtabharfaidh sé dúshlán an stáit nach bhfuil ag freastal mar is cóir ar mhuintir na Gaeltachta. Tá nuacht le teacht faoi seo fós. Impíonn muid ar Ghaeil ar fud na tíre a bheith páirteach sa phróiseas thábhachtach seo. Coinneoidh muid ar an eolas sibh. Read More

Neoliberal understandings of society and social policy – some tensions with LPP

Caint a thug Ben Ó Ceallaigh, rúnaí Misneach, in OÉ Gaillimh in Aibreán 2018

A talk given by Ben Ó Ceallaigh, Misneach Secretary, in NUI Galway in April 2018

I’ve given lots of talks based on my PhD where I talk about deindustrialisation, employment, emigration and so on, so instead of that today I want to give a slightly different talk and discuss some points that I’ve been thinking about but haven’t had the chance to present yet.

So, it might be a bit rough and ready but I’ll give it a go and will be looking forward to hearing your thoughts on the matter afterwards.

As many of you know it’s extremely commonplace in literature on language loss and revival to see “economic forces” listed as a key causal factor driving language shift. Read More

Toraigh go Brách!

Is cúis bróin gur éirigh le polasaí éagórach an rialtais i leith Oileán Thoraí scoilt a chruthú i bpobal an oileáin. Ba cheart go n-éistfí le  muintir Thoraí ón chéad lá ariamh ach ina áit sin shocraigh an rialtas conradh seirbhíse farantóireachta gan dul i gcomhairle le pobal Thoraí.

Tá Misneach ag tabhairt tacaíochta do phobal Thoraí san fheachtas ar son seirbhís cheart farantóireachta don phobal le tamall anois agus leanfaidh muid dó sin fhad is a bhíonn muintir Thoraí féin i mbun feachtasaíochta.

Dúirt urlabhraí de chuid Misneach, Seanán Mac Aoidh: Read More

Misneach agus leasú ar Acht na dTeangacha Oifigiúla

D’fhreastal urlabhraí de chuid Misneach, Kerron Ó Luain, ar chruinniú de Choiste Oireachtais na Gaeilge, na Gaeltachta agus na nOileán inné ag a pléadh an Bille nua chun leasú a dhéanamh ar Acht na dTeangacha Oifigiúla.

Bhí suas le tríocha moladh seolta ag Misneach ag an gCoiste roimh réidh, ina measc moltaí faoin nGaeilge a chosaint sa láthair oibre, cead an teanga a úsáid sna cúirteanna a dheimhniú agus go mbeadh ainmneachaí comhlachtaí as seo amach i nGaeilge amháin.

Léigh Ó Luain ráiteas gairid amach roimh dó ceisteannaí a fhreagairt ar na moltaí: Read More

Réabhlóid Mhícheáil Choilm

Bhuail beirt thuairisceoirí de chuid Misneach isteach sa teach ag Mí che al Cholm Mac Giolla Easpuig, gní omhaí pobail, comra daí agus cara mo r de chuid na gluaiseachta Misneach. Thapaigh muid an deis agallamh a chur air.
Ta Mícheál ag gabháil don ghníomhaíocht pholaitiúil le fad an lá.

Togadh é i dteaghlach phoblachtach agus a mhuintir gní omhach sa streachailt ar son saoirse na tí re. Deir se gur thuig se i gceart polaitíocht an lucht oibre don chéad uair nuair a chuaigh sé a chónaí i mBaile Átha Cliath.

Bhí sé ar feadh tamaill ina bhall de Shinn Féin ach d’fhág sé iad nó níor aontaigh sé leis an treo a raibh siad ag dul. Dar leis nach dtiocfaidh athru ar bith ón bharr anuas, ach go gcaithfidh an chosmhuintir cur ar a son féin; ”Sílim nach dtiocfaidh athro ar bith ó politicians, ón ghnáthdhuine a thiocfaidh sé .”

Read More

Ár nOidhreacht Theangeolaíoch: An fhírinne shearbh

Is minic in Éirinn go gcloistear caoineachán faoi chás na Gaeilge agus faoin imeallú atá á dhéanamh uirthi le blianta fada. Tuigeann muid uile faoi seo go bhfuil pobal urlabhra traidisiúnta na teanga á lagú go leanúnach le fada an lá. Léirítear an fhírinne seo go soiléir sa litríocht
shochtheangeolaíoch.

In 2007, mar shampla, dearbhaíodh i saothar suntasach, An Staidéar Cuimsitheach Teangeolaíoch ar Úsáid na Gaeilge sa Ghaeltacht (SCT), nach raibh fágtha ach idir 15 agus 20 bliain ag an nGaeilge mar theanga phobail sna ceantair Ghaeltachta is láidre a mhaireann
(Ó Giollagáin et al., 2007: 27).

Léirítear i dtaighde nua go bhfuil cumas nó acmhainneacht teanga i bhfad níos fearr sa mBéarla ná sa nGaeilge ag gasúir óga atá á dtógáil le Gaeilge amháin sa mbaile i gceantair láidir Gaeltachta (Péterváry et al., 2014). Mar gheall ar an meath tromchúiseach seo atá tagtha ar chroíphobal na teanga, maíonn saineolaithe áirithe gur gearr eile a mhairfeas an teanga sa tír trí chéile.

Read More